ΙΤΕΠ: Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες (μετά γενναίων κινήτρων) η πρόταση για την εποχικότητα

Χρόνια, δηλαδή τι χρόνια, δεκαετίες, συζητάμε και αναλύουμε το φλέγον ζήτημα της εποχικότητας του ελληνικού τουρισμού, με κατάληξη το βασικό συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί σοβαρή επιμήκυνση της περιόδου εαν δεν υπάρξει συγκροτημένος σχεδιασμός και ενεργοποίηση του συνόλου των τοπικών τουριστικών οικονομιών και κοινοτήτων. Υπό αυτό το πρίσμα, το «νέο» στοιχείο που...

...προκύπτει σε όλη αυτήν την... «παρακαταθήκη», από τη νέα σχετική μελέτη του ΙΤΕΠ, είναι αυτό που αποκαλεί Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας. Και φυσικά, με βασική προυπόθεση, ένα πυκνό πλέγμα κινήτρων, που διανέμεται μεταξύ επτά υπουργείων και των φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης. 

Διαβάζοντας, βεβαίως, κανείς αυτό το "πακέτο" προτεινόμενων κινήτρων και μέτρων, αφενός μεν κατανοεί την σκιαγράφηση ενός  "ιδανικού" περιβάλλοντος που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου, αλλά από την άλλη πλευρά, αναρωτιέται και για το αν θα είναι ποτέ, στην ελληνική πραγματικότητα, εφικτή η θεσμοθέτηση και εφαρμογή τους. Πόσω μάλλον, από τη στιγμή που σε καμία από τις εξεταζόμενες ανταγωνίστριες χώρες δεν ισχύουν - ή δεν επισημαίνονται ανάλογα μέτρα - πέραν της αξιοποίησης από την Ισπανία, ορισμένων επιδοτούμενων προγραμμάτων ευρωπαϊκής προέλευσης και πόρων.

Για να πάρουμε τα πράγματα από μία αρχή, σύμφωνα με τη μελέτη, που παρουσιάστηκε σήμερα, συντονιστικό ρόλο στην κατάρτιση αυτών των τοπικών Συμφωνιών, θα έχει το υπουργείο Τουρισμού, που θα αναλάβει και τον εποπτικό ρόλο στην υλοποίησή τους.

Οι εν λόγω Συμφωνίες θα συνάπτονται μεταξύ όλων των ιδιωτικού χαρακτήρα εμπλεκομένων φορέων και συλλογικοτήτων του τοπικού τουριστικού κυκλώματος καθώς και των δημοσίων και αυτοδιοικητικών αρχών με στόχο την τήρηση των δράσεων που έχουν συμφωνηθεί για την υποστήριξη της άμβλυνσης της εποχικότητας στην καθορισμένη περιοχή.

Οι Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας, εκτός των τοπικών παρεμβάσεων και δράσεων, που εκ των πραγμάτων θα λαμβάνουν υπόψη και τις τοπικές ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν ένα γενικό πλαίσιο κινήτρων, ικανό να προσελκύσει το ενδιαφέρον συμμετοχής των επιχειρήσεων σε αυτές τις συμφωνίες.

Ειδικά κατά τα πρώτα στάδια διαμόρφωσης αυτού του μοντέλου τουρισμού, όπως τονίζεται στη μελέτη, είναι απαραίτητη η δημόσια στήριξη με την μορφή επιδοτήσεων, φορολογικών κινήτρων ή, άλλων, αντίστοιχων μέτρων.  Σε αυτήν την κατεύθυνση, το κράτος διαθέτει, κατά κύριο λόγο, τις εξής επιλογές:

1. Επιδοτήσεις και κίνητρα προς την πλευρά της τουριστικής προσφοράς, είτε κλασσικών είτε εναλλακτικών μορφών τουρισμού, που αφορούν σε περιόδους μη αιχμής.

2. Κινητροδότηση προς την πλευρά της ζήτησης, δηλαδή προς τους ταξιδιώτες ή το κύκλωμα ταξιδιωτικής διακίνησης, που επιλέγουν να πραγματοποιήσουν τα ταξίδια τους σε περιόδους μη αιχμής.

3. Συνδυασμός των παραπάνω.

Ακόμη στη μελέτη προτείνεται η συγκρότηση μητρώου τουριστικών επιχειρήσεων μέσω ΓΕΜΗ με βάση τόσο τα ως άνω κριτήρια για τους ΔΛΤ ή άλλα π.χ. ΚΑΔ, όσο και την ιδιαίτερη ταυτότητα του κάθε προορισμού σε επίπεδο παραγωγικής δραστηριότητας (π.χ. εργαστήριο αργυροχρυσοχοΐας ή άλλης καλλιτεχνίας). 

Όπως σημειώνεται, οι Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας  θα περιλαμβάνουν και αντίστοιχες συμφωνίες με φορείς, επιχειρήσεις και συλλογικότητες σε επίπεδο τουριστικής ζήτησης όπως συνεργασίες με : κλασσικούς tour operators, online travel agents, Google, εταιρίες συνεδρίων, κρουαζιερόπλοια και μεταφορείς (αεροπορικές εταιρείες, ακτοπλοϊκές κ.ο.κ.)

Τα κίνητρα που θα συμφωνηθούν μεταξύ των συμμετεχόντων φορέων θα αφορούν όλες τις τουριστικές επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και θα συνυπογράψουν τόσο μέσω των συλλογικών τους φορέων όσο και μεμονωμένα τις Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας.

Ως τουριστικές εννοούμε όχι μόνο αυτές που αδειοδοτούνται από τον Ε.Ο.Τ., αλλά και όλες τις άλλες που έχουν τα χαρακτηριστικά της τουριστικής επιχείρησης (π.χ. εστιατόρια, καταστήματα τουριστικών ειδών κ.α.) σύμφωνα με το διεθνές ταξινομικό σύστημα που διέπει τη συγκρότηση των Δορυφόρων Λογαριασμών Τουρισμού (ΔΛΤ), ανεξάρτητα από τον φορέα αδειοδότησής τους.

Προτείνεται η συγκρότηση μητρώου τουριστικών επιχειρήσεων μέσω ΓΕΜΗ με βάση τόσο τα ως άνω κριτήρια για τους ΔΛΤ ή άλλα π.χ. ΚΑΔ, όσο και την ιδιαίτερη ταυτότητα του κάθε προορισμού σε επίπεδο παραγωγικής δραστηριότητας (π.χ. εργαστήριο αργυροχρυσοχοΐας ή άλλης καλλιτεχνίας).

Σύμφωνα με τη μελέτη:

Ο συντονιστικός ρόλος του Υπουργείου Τουρισμού

Το Υπουργείο Τουρισμού αναλαμβάνει το συντονιστικό ρόλο στην κατάρτιση των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας και τον εποπτικό ρόλο στην υλοποίηση τους.

Ειδικότερα το Υπουργείο Τουρισμού:

• Διαμορφώνει το νομοθετικό πλαίσιο των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας
• Συμφωνεί με όλα τα συναρμόδια υπουργεία για τα μέτρα που συνιστούν το χαρτοφυλάκιο των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας.
• Αποφασίζει με την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.) και την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) για τις διαδικασίες συγκρότησης των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας και για το ρόλο των Δήμων και της Περιφέρειας ως επισπεύδοντες στην ενεργοποίηση των εν λόγω συμφωνιών με αποδέκτες τους παράγοντες της τουριστικής προσφοράς και της τουριστικής ζήτησης.
• Εποπτεύει τη λειτουργία των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας και παρεμβαίνει με σκοπό την επίλυση προβλημάτων και την εξασφάλιση ισορροπιών.

Πολιτικές με φορέα υλοποίησης την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση

Στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων μεταξύ επιχειρηματικών συλλογικοτήτων και Δημοτικών Αρχών προτείνεται κατά τη διάρκεια της ισχύος των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας:

• η μείωση του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων που επιβάλλεται στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και του τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων των τουριστικών επιχειρήσεων 
• η μείωση των δημοτικών τελών φωτισμού και καθαριότητας

• η μείωση των τελών ύδρευσης στα πλαίσια των τοπικών ιδιαιτεροτήτων ύδρευσης.
• ΤΑΠ υπέρ δήμων: επέκταση των απαλλαγών που ισχύουν για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και σε όσες τουριστικές επιχειρήσεις υποστηρίζουν την επιμήκυνση και 
είναι ενταγμένες στο πλαίσιο των Ειδικών Τοπικών Συμφωνιών Εποχικότητας.
• η απαλλαγή από το τέλος διαφήμισης υπέρ δήμων για όλες τις δράσεις προβολής και τις εκδηλώσεις των τουριστικών επιχειρήσεων που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα 
επιμήκυνσης.

Πολιτικές με φορέα υλοποίησης την Κεντρική Διοίκηση

Υπουργείο Οικονομικών

• Ειδική φορολογική μεταχείριση των επιχειρηματικών κερδών για όλες τις τουριστικές επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και θα συνυπογράψουν είτε μέσω των συλλογικών τους φορέων είτε μεμονωμένα τις Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας.
• Μειωμένο φόρο εισοδήματος για τις απολαβές των εργαζομένων στις τουριστικές επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στις Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας για το χρονικό διάστημα της επιμήκυνσης 


Υπουργείο Εργασίας 


• Επέκταση των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ για την ενίσχυση θέσεων εργασίας με σκοπό την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου στο σύνολο των τουριστικών επιχειρήσεων υπό αυστηρό καθεστώς ελέγχου, ως εξής:
• Συνέχιση των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ για την επιδότηση των θέσεων εργασίας σε εποχικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις με σκοπό την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, καθώς και επιχορήγησης μέρους των εργοδοτικών εισφορών σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας.
• Επέκταση των παραπάνω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ και στις λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα της επιμήκυνσης.
• Σύνδεση της συμμετοχής των εργαζομένων στο πρόγραμμα επιμήκυνσης με την εξασφάλιση προτεραιότητας σε προγράμματα κατάρτισης, καθώς και σε διευκολύνσεις σχετικά με τη λήψη του ειδικού εποχικού επιδόματος.
• Προγράμματα βελτίωσης των γνώσεων και των δεξιοτήτων των εργαζομένων για την αντιμετώπιση των ομάδων τουριστών που αποτελούν αγορά-στόχο για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε άμεση σύνδεση με τη λήψη του ειδικού εποχικού επιδόματος. 


Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας


• Ενταξη ολοκληρωμένης δράσης στα ΠΕΠ για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου (π.χ. δικτύωση τουριστικών επιχειρήσεων, δράσεις εξωστρέφειας και προβολής).
• Πριμοδότηση σε προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου με αύξηση της βαθμολογίας σε τουριστικές επιχειρήσεις που καταθέτουν προτάσεις ένταξης και αποδεδειγμένα συμμετέχουν στις Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας.

Υπουργείο Πολιτισμού

• Ενιαίο εισιτήριο για όλους τους αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού και πρόβλεψη ειδικής τιμολογιακής πολιτικής για τις περιοχές που θα εφαρμοστούν οι Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας.

Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών

• Μείωση τελών αεροδρομίων στις περιοχές εκείνες που συμμετέχουν στις Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας.

Υπουργείο Ναυτιλίας

• Διαμόρφωση πολιτικής επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου στις ακτοπλοϊκές μεταφορές για τις περιοχές εκείνες που συμμετέχουν στις Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας.

Υπουργείο Υγείας

• Συμμετοχή των τοπικών δομών υγείας στο σχεδιασμό της πολιτικής άμβλυνσης της εποχικότητας.

Συμφωνίες με παράγοντες διαμόρφωσης της διεθνούς τουριστικής ζήτησης

Οι Ειδικές Τοπικές Συμφωνίες Εποχικότητας είναι προφανές ότι θα περιλαμβάνουν και αντίστοιχες συμφωνίες με φορείς, επιχειρήσεις και συλλογικότητες σε επίπεδο τουριστικής ζήτησης όπως συνεργασίες με :

•        κλασσικούς tour operators

•        online travel agents

•        Google

•        εταιρίες συνεδρίων

•        κρουαζιερόπλοια

•        μεταφορείς (αεροπορικές εταιρείες, ακτοπλοϊκές κ.ο.κ.)

Άλλο ρεπορτάζ για την παρουσίαση της μελέτης, στο φίλιον tornosnews, όπου επισυνάπτεται και ολόκληρη η μελέτη