Ρωσία: Σε τεντωμένο σχοινί, μετά φόβου και ελπίδων, η εξέλιξη της φετινής περιόδου

- Πολλά από όσα θα θέλατε να ξέρετε για την κατάσταση και τις εξελίξεις στη ρωσική αγορά, λίγο πριν την MITT 2015

Το παραδοσιακό παιχνίδι «Ματριόσκα» μας θυμίζει η κατάσταση που επικρατεί στη ρωσική αγορά, έτσι όπως έχουν εξελιχθεί και εξελίσσονται τα πράγματα. Κάθε θέμα που υπάρχει, έχει πίσω του και μία σειρά παραμέτρων και υποθετικών σεναρίων, καθιστώντας γρίφο...

...για γερούς λύτες την εξέλιξη της φετινής τουριστικής περιόδου, αλλά και της επόμενης, αν αναλογιστούμε ότι από τον Σεπτέμβριο, ξεκινά η λειτουργία του συστήματος χορήγησης θεωρήσεων βάσει βιομετρικών στοιχείων.

Αλλά ας πάρουμε τα θέματα με τη σειρά. Από τις πρώτες συζητήσεις και επαφές με τουριστικούς παράγοντες και γνώστες της αγοράς στη Μόσχα, εν όψει της έκθεσης MITT 2015 (και μετά την ITM που προηγείται), η κατάσταση αυτήν τη στιγμή έχει ως εξής:

• Συνολικά η αγορά εξερχόμενου τουρισμού από τη Ρωσία προς όλους τους προορισμούς είναι αρκετά μειωμένη φέτος και το κόστος φαίνεται ότι αποτελεί κύριο και πλέον καθοριστικό κριτήριο επιλογής προορισμούς για την πλειονότητα των Ρώσων που θέλουν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Εννοείται ότι η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη στα μέσα και χαμηλότερα εισοδήματα, με τους περισσότερους από αυτές τις τάξεις να προτιμούν προορισμούς του εσωτερικού και την Κριμαία. Καταγράφεται επίσης μείωση του συνολικού χρόνου του ταξιδιού και της ταξιδιωτικής δαπάνης. Η ισοτιμία του ρουβλίου, μετά την... κατολίσθηση των τελευταίων 10-12 μηνών και την υψηλότερη ισοτιμία που είχε φθάσει τον Δεκέμβριο, γύρω στο 1 ευρώ προς 85 ρούβλια, κινείται πια γύρω στα 1 προς 65. 
• Την όλη κατάσταση επιδεινώνει, τρόπον τινά, η επέκταση της απαγόρευσης ταξιδιών στο εξωτερικό – πλην χωρών ΚΑΚ - των δημόσιων αξιωματούχων, λειτουργών και υπαλλήλων. 
• Η υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, διαμορφώνει νέα δεδομένα, καθώς καθιστά πιο ελκυστικούς προορισμός στη ζώνη του ευρώ, όπως η χώρα μας. Η διαφορά, για παράδειγμα του κόστους ενός μέσου πακέτου στην Ελλάδα σε σύγκριση με ένα αντίστοιχο της Τουρκίας, είναι τις τελευταίες μέρες, ιδιαίτερα μικρή.
• Ο ανταγωνισμός για τη φαινομενικά μικρότερη πίττα των Ρώσων ταξιδιωτών είναι οξύτατος. Χώρες εκτός Ε.Ε. όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία, έχουν προχωρήσει σε σημαντικά κίνητρα, όπως οι απευθείας επιχορηγήσεις κόστους πτήσεων, οι... τυπικές πια διαδικασίες χορήγησης visa, οι συναλλαγές σε ρούβλια (Αίγυπτος), το cluster μεγάλων tour operators με ξενοδοχειακούς ομίλους (Τουρκία) κ.α. με αποτέλεσμα να διατηρούν τα πρωτεία στις προτιμήσεις και να καταγράφουν αυξητικές τάσεις στη ζήτηση. Από κοντά και η Βουλγαρία που προσπαθεί να διατηρήσει μία δυναμική, κυρίως λόγω πολύ χαμηλού κόστους και με σχέδια όπως η χορήγηση visa με την άφιξη στο αεροδρόμιο. Στην Τουρκία, πια, συζητούν να μπαίνουν οι Ρώσοι στη χώρα ακόμα και μόνο με... ταυτότητα!
• Εντός Ε.Ε., οι μεγάλοι προορισμοί των Ρώσων, χωρίς πολλά περιθώρια χρηματικής κινητροδότησης, εστιάζουν στους γνωστούς έμμεσους τρόπους υποστήριξης των tour operators, σε μεγάλα προγράμματα διαφήμισης και φυσικά, στις διαδικασίες χορήγησης visa.

Η Ελλάδα

Για τη χώρα μας, μέχρι πριν από λίγες μέρες, ο ρυθμός των κρατήσεων ήταν δραματικά μειωμένος, σε ποσοστά από 30% έως και 60%, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι και ανάλογα με τον προορισμό και τον tour operator. 

Υπήρχαν μέρες, όπως μας έλεγαν στελέχη μεγάλου tour operator, που δεν έμπαιναν στα συστήματα πάνω από 15-20 κρατήσεις την ημέρα! Οι δε σχέσεις πολλών ξενοδοχείων με tour operators και τουριστικά γραφεία, δεν διανύουν και τις καλύτερες μέρες τους, καθώς οι απαιτήσεις των πρώτων, ως προς τις προκαταβολές και τις συναλλαγές έχουν γίνει πολύ πιο πιεστικές και αυστηρές – ο φόβος φυλάει τα έρμα, όπως λέει και λαός - και ο αριθμός των δωματίων που δεσμεύονται τελικά είναι περιορισμένος.

Ακούσαμε και κάποια αρνητικά σχόλια για μεμονωμένες περιπτώσεις, ευτυχώς, ελληνικών επιχειρήεων "που γύρισαν την πλάτη" στους Ρώσους συνεργάτες τους, αγνοώντας τους πλήρως ή ζητώντας τους "απίστευτους" όρους συνεργασίας.

Από την άλλη πλευρά, έχουμε τις διαδικασίες της visa. Μαθαίνουμε ότι ακόμα, δεν εχει δοθεί κάποια κατεύθυνση ή απάντηση στο Ελληνικό Προξενείο για τη στελέχωσή του με περισσότερα άτομα. Αυτό για τώρα, γιατί από τον Σεπτέμβριο που θα ισχύσει το VIS (βιομετρική visa), προβλέπονται... «εμφράγματα» και μεγάλες δυσκολίες, εφόσον δεν υπάρξει κατάλληλη προετοιμασία.

Ωστόσο, ακόμα σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα ήταν τον Φεβρουάριο μεταξύ των προορισμών με τη μεγαλύτερη και αυξανόμενη ζήτηση, βάσει των μεγάλων ρωσικών τουριστικών ιστοσελίδων και των εκτιμήσεων tour operators.

Η τάση αυτή βαίνει αυξανόμενη καθώς τροφοδοτείται, όπως είπαμε, από την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου και αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός και αν από την πλευρά μας, ως κράτος και κυβέρνηση, προχωρήσουμε σε κάποιες στοχευμένες κινήσεις, τότε οι απώλειες σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, μπορεί να περιοριστούν αρκετά. Τηρουμένων των αναλογιών και των συνθηκών, πάντα.

Οι δύο άγνωστοι "χ"

Και ολοκληρώνουμε με τα δύο θέματα που κατά την άποψή μας, θα είναι οι καταλύτες, θετικοί ή αρνητικοί για την εξέλιξη και της φετινής αλλά και της επόμενης περιόδου.

Η επίφοβη κατάσταση και θέση μεγάλων παικτών της τουριστικής αγοράς, δηλαδή αεροπορικών εταιρειών, tour operators και ταξιδιωτικών οργανισμών. Οι φόβοι ότι μπορεί να έχουμε σύντομα και νέο κύμα πτωχεύσεων, δεν έχουν ξεπεραστεί ούτε αντιμετωπιστεί στην ουσία τους, μετά τα πρόσφατα μέτρα της ρωσικής κυβέρνησης. Η αγορά κινείται σε τεντωμένο σχοινί και όλοι είναι επιυφλακτικοί με όλους...

Το άλλο τεράστιο θέμα, είναι η ισχύς της βιομετρικής visa από τα μέσα Σεπτεμβρίου. Το νέο καθεστώς, όπως μας εξήγησαν, είναι εξαιρετικά σύνθετο στο ξεκίνημά του, καθώς απαιτεί καταχώριση των στοιχείων κάθε Ρώσου που αιτείται θεώρησης από εξειδικευμένους υπαλλήλους. Ως εκ τούτου ο ρυθμός έκδοσης θεωρήσεων μπορεί να περιοριστεί δραματικά, ανά ημέρα – ακούσαμε μία εκτίμηση για 25 visa την ημέρα ανά υπάλληλο!- και να δημιουργηθεί μεγάλος φόρτος αιτήσεων που θα εκκρεμούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται...

Μία λύση να ξεπεραστεί αυτό το διαφαινόμενο «χάος», ως προς την Ελλάδα, είναι να χορηγούνται από φέτος, visa με διετή ισχύ, αντί ισχύος ενός έτους. Αυτό θα δώσει ένα σημαντικό προβάδισμα τις ελληνικές Προξενικές αρχές, αρκεί βέβαια να μπορέσουν να το καταλάβουν... οι ίδιες αλλά και στο ΥΠΕΞ.

Αυτά για αρχή, θα επανέλθουμε με νεότερα τις επόμενες μέρες. Σήμερα καταφθάνει στην Μόσχα και η Ε. Κουντουρά, που θα ξεκινήσει σειρά συναντήσεων και επαφών με τουριστικούς παράγοντες και media.