WTM 2016 και Βρετανική αγορά: Αισιοδοξία, για αρχή, αλλά πορεία σε ρευστό και αστάθμητο τοπίο

- Ισοτιμία Λίρας, κόστος, ασφάλεια και επάνοδος ανταγωνιστών, τα "κλειδιά" για την επόμενη περίοδο

- Τι ψάχνουν οι tour operators

- Τα πρώτα "μαντάτα" για το Τέλος Διανυκτέρευσης

Τώρα που έχετε διαβάσει τα ρεπορτάζ και τις αναφορές για το όσα έγιναν και προκύπτουν από τη φετινή World Travel Market, να καταθέσουμε και εμείς τη δική μας εκτίμηση. Κατ’ αρχάς, όλα συμπυκνώνονται σε μία φράση: «fingers crossed!», όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες. Θετικά τα πρώτα μηνύματα από τις προκρατήσεις και πολύ συγκρατημένη η αισιοδοξία της αγοράς, καθώς είναι...

...πάρα πολύ νωρίς και υπάρχουν πολλοί και σημαντικοί αστάθμητοι παράγοντες στον ορίζοντα, εντός και εκτός Ελλάδας.

Η Βρετανική αγορά συνολικά

Ξεκινώντας από τα βασικά, η βρετανική αγορά εξερχόμενου τουρισμού βρίσκεται σε μία διαρκή ζύμωση, που ξεκίνησε μετά το δημοψήφισμα για το Brexit και εντάθηκε, κατά τι

ακόμα, από το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ. Όλες οι έρευνες που διαβάσαμε – Travel Trends, Euromonitor, Moodys, Eyefortravel, GfK, YouGov κ.λπ. – συγκλίνουν σε μία βασική διαπίστωση: η αγορά εξερχόμενου τουρισμού εκτιμάται ότι συνολικά θα κινηθεί σε ένα εύρος μεταξύ -3%/-2% και +2%/+3% το 2017, με σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ των κύριων προορισμών.

Ένα θετικό σημείο είναι ότι οι περισσότεροι Βρετανοί, σήμερα, δηλώνουν αποφασισμένοι να μην ακυρώσουν ταξίδια στο εξωτερικό για το 2017, λόγω Brexit.

Οριζόντια, όμως, καθοριστικοί παράγοντες είναι και θα είναι, η ισοτιμία της στερλίνας, κατά συνέπεια το value for money και το κόστος ανά προορισμό και φυσικά το αίσθημα ασφάλειας.

Μεταξύ άλλων, αυτό οδηγεί σε μία μεγαλύτερη προτίμηση στα «προστατευμένα» οργανωμένα πακέτα, στο all inclusive, ενώ μεταξύ αυτών που ταξιδεύουν μεμονωμένα, μεγαλύτερη προτίμηση στα αυτο-εξυπηρετούμενα τύπου airbnb και στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση του προυπολογισμού διακοπών, ανάλογα με τις συναλλαγματικές ισοτιμίες.

Όπως φάνηκε τον Οκτώβριο, το διάστημα που η Λίρα εμφάνισε μία σχετική ανάκαμψη έναντι του ευρώ, κατεγράφη μία τάση αύξησης των προκρατήσεων ενώ αναφέρθηκαν και αρκετές περιπτώσεις πελατών που ήθελαν να εξοφλήσουν από τώρα όλο το πακέτο προτίμησής τους (σε άνω του μέσου εισοδήματα).

Όλα αυτά, μπορεί να ανατραπούν εν μία νυκτί, κυριολεκτικά, αν και όταν “ανοίξουν” οι προορισμοί που έχουν πρόβλημα αυτήν την περίοδο, κυρίως – από πλευράς όγκου τουριστών - η Τουρκία, η Αίγυπτος. Αυτή η πιθανότητα σε συνδυασμό με την ιδιαίτερα επιθετική τιμολογιακή πολιτική και τα σημαντικά κίνητρα που ήδη έχουν ετοιμάσει να προσφέρουν  από τις αρχές του 2017, θα αλλάξει άρδην την εικόνα των ροών που έχουμε σήμερα, εις βάρος άλλων Μεσογειακών προορισμών, μεταξύ των οποίων, η Ελλάδα.  

Οι tour operators

Οι tour operators, από την άλλη πλευρά, γράφοντας σημαντικές ζημιές σε προορισμούς όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος, προσπαθούν να εξασφαλίσουν επιλογές για τη ζήτηση - είχαμε γράψει πρόσφατα για τους μεγάλους αριθμούς τουριστών που είναι "ορφανοί προορισμού"...- που, όμως, θα κρατήσουν σε ικανοποιητικό επίπεδο τα περιθώρια κέρδους τους. 

Με Ισπανία - η οποία είχε αύξηση 11% αύξηση φέτος ή 1,3 εκατ. περισσότερους Βρετανούς, ενώ καταγράφει πρωτοφανή αύξηση 33% στις κρατήσεις πακέτων για τη χειμερινή περίοδο) και Ιταλία να ακριβαίνουν, οι χαμηλές τιμές που προσφέρουν τα ελληνικά ξενοδοχεία σε συνδυασμό με την ανάδειξη νέων ελληνικών προορισμών, προσφέρουν ελκυστική “λύση”, η οποία, ωστόσο, επισκιάζεται από το αυξημένο κόστος στο εκτός ξενοδοχείου προϊόν και θέματα “εικόνας”, όπως το προσφυγικό.

Αυτή η κατάσταση, όμως, δυσκολεύει εκ νέου την προσπάθεια προσέλκυσης τουρισμού υψηλότερης αγοραστικής δύναμης και υψηλότερης δαπάνης.

Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι επειδή οι tour operators ξέρουν ότι πέφτει και χρήμα από πλευράς ΕΟΤ, στο πλαίσιο των ειδικών συμφωνιών που γίνονται, συχνά εμφανίζουν καλύτερα πσσοστά, μεγέθη και προβλέψεις, από τα πραγματικα.

Το «Τέλος Διανυκτέρευσης»

Ενώ μιλάμε για το 2017, πάντως, οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι σχεδόν όλοι οι tour operators και τα μεγάλα τουριστικά γραφεία έθεσαν επισταμένα το ζήτημα του επερχόμενου, προς το παρόν από το 2018, «τέλους διανυκτέρευσης», δηλαδή το νέο χαράτσι που θεσμοθέτησε πρόσφατα το οικονομικό μας επιτελείο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας αυτές, τα στελέχη τους κατέστησαν σαφές στους Έλληνες ξενοδόχους και συνεργάτες τους ότι μόνον ένα μικρό μέρος της πρόσθετης επιβάρυνσης θα μπορέσουν να μετακυλήσουν στους πελάτες τους, με το υπόλοιπο να πρέπει να το απορροφήσουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις.

Σε κάθε περίπτωση, φάνηκε ότι αυτό το ζήτημα θα παίξει σημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες για το 2018.

Νέοι παίκτες

Από την άλλη πλευρά, αισθάνονται και μεγαλύτερη πίεση από το καινοφανές εγχείρημα μεγάλων αεροπορικών εταρειών, όπως η British Airways (με το holidays ) και η  jet2  να διεισδύσουν στην αγορά πακέτων και υπηρεσιών, οι οποίες ζητούν, φυσικά και την ανάλογη προσοχή και «φροντίδα» από τους προορισμούς και τις τουριστικές επιχειρήσεις τους.

Μία άλλη γενική επισήμανση, είναι ότι εμείς στην Ελλάδα, καθένας για δικούς του λόγους και σκοπιμότητες, “κοπανιόμαστε” και κάνουμε θόρυβο μέγα για ποσοστά προκρατήσεων που ουσιαστικά αντιπροσωπεύουν ένα εξαιρετικά μικρού ποσοστού επί του συνόλου των κρατήσεων, το οποίο δεν ξεπερνά το 1,5%. Κοινώς, έχουμε πολύ και δύσκολο δρόμο ακόμα μπροστά μας για να βγάζουμε συνολικά συμπεράσματα.

Η Ελληνική παρουσία

Κατά τα λοιπά, το περίπτερο του ΕΟΤ ήταν το σύνηθες και γνωστό, με αισθητή μείωση των επιχειρήσεων συνεκθετών, σε σύγκριση με πέρυσι και με πολλούς επιχειρηματίες να είναι επισκέπτες στην έκθεση.

Η πολιτική ηγεσία ήταν δραστήρια και κινητική, παρούσα όλες τις μέρες και ώρες λειτουργίας της έκθεσης, έκανε όσα έπρεπε να κάνει και είχε ενεργό συμμετοχή και στις κομβικές παράλληλες εκδηλώσεις.

Ωστόσο, ο τρόπος που επικοινωνεί δημόσια και επίσημα – αλλά ακόμα και όταν συζητά κατ’ ιδίαν- τη δραστηριότητα και τα πεπραγμένα της, αυτό το ότι “όλα τέλεια και όλα, μα όλα, έχουν γίνει χάρη στην στρατηγική και στις πρωτοβουλίες της” εξακολουθεί να προκαλεί εκνευρισμό και αρνητικά σχόλια στον επιχειρηματικό κόσμο. Αν μπορούσε αυτό να αλλάξει, δηλαδή να κατέβουν οι τόνοι αυτής της αυτοδιθυραμβικής τοποθέτησης, προς το τουριστικό κοινό τουλάχιστον (το πολιτικό/κομματικό, είναι άλλη ιστορία) μία-δύο βαθμίδες, το όλο κλίμα θα ήταν πολύ καλύτερο, για όλες τις πλευρές, τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο.

Τέλος, “παραφωνία” χαρακτηρίστηκε από πολλούς παρευρισκόμενους, η επιλογή της μουσικής εκδήλωσης του ΕΟΤ, τη Δευτέρα το απόγευμα στο περίπτερο, καθώς όπως εξελίχθηκε ήταν ένα happening «μεταξύ μας», αναλογικά με το κόστος του, τουλάχιστον. Εξ’ ου και οι αγωνιώδεις προσωπικές παροτρύνσεις στους εκθέτες να αφήσουν τα περίπτερά τους και να σπεύσουν να «στηρίξουν την εκδήλωση»...   

Τέλος, μία αναφορά για την έκθεση: Το εγχείρημα της WTM να τονώσει το ενδιαφέρον, καταργώντας την τέταρτη μέρα της έκθεσης, προκειμένου να περιορίσει το φαινόμενο... «ερημιάς» που υπήρχε, δεν πέτυχε και ιδιαίτερα. Την Τετάρτη, τελευταία μέρα της WTM φέτος, η κίνηση στα περίπτερα ήταν και πάλι αισθητά μειωμένη.

Ταύτα από εμάς.