Πληθώρα ευρημάτων, ορισμένα και ιδιαίτερου τουριστικού ενδιαφέροντος, αρχίζει και παράγει η μεγάλη έρευνα που διενεργείται για λογαριασμό του Δήμου Χερσονήσου, σχετικά με τη συνεισφορά και επίδραση του τουρισμού στην τοπική οικονομία. Για παράδειγμα, μας έκανε εντύπωση, μεταξύ άλλων, η…
…μεγάλη προτίμηση σε προιόντα εισαγόμενα, ακόμα και στο επίπεδο των αναμνηστικών και των “παραδοσιακών” υφαντών (!), αλλά και η διαπίστωση ότι παρά την αύξηση της τουριστικής κίνησης, το 60% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν μειωμένη κίνηση σε σύγκριση με άλλες χρονιές και μειωμένη αγοραστική δύναμη από πλευράς τουριστών.
Ας τα πάρουμε από την αρχή:
Στο πλαίσιο της επιστημονικής μελέτης με τίτλο «Διερεύνηση του ρόλου του τουρισμού στην παραγωγική δομή και οικονομία του Δήμου Χερσονήσου με βάση τη προσέγγιση των Περιφερειακών Δορυφόρων Λογαριασμών Τουρισμού», που διενεργεί κατ’ ανάθεση του Δήμου Χερσονήσου το Εργαστήριο Ερευνών και Δορυφόρων Λογαριασμών Τουρισμού (Ερ.Ε.Δο.Λο.Τ) του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πατρών, κατά το διάστημα 5-13 Αυγούστου διενεργήθηκε έρευνα σε καταστήματα του Δήμου Χερσονήσου που δραστηριοποιούνται στους ακόλουθους κλάδους του λιανικού εμπορίου :
- Καταστήματα ενδυμάτων
- Καταστήματα με αθλητικό εξοπλισμό
- Καταστήματα με υποδήματα / δερμάτινα είδη / είδη ταξιδιού
- Καταστήματα με είδη δώρων
- Καταστήματα με αναμνηστικά είδη και είδη λαϊκής τέχνης
- Καταστήματα με κοσμήματα και ρολόγια
- Καταστήματα με παραδοσιακά – Κρητικά Προϊόντα
Λήφθηκε αντιπροσωπευτικό δείγμα που αναλογεί στο 11,4% των επιχειρήσεων της Δημοτικής Ενότητας Χερσονήσου που δραστηριοποιούνται (ως κύρια δραστηριότητα) στους ανωτέρω κλάδους και στο 12,2% αντίστοιχα της Δημοτικής Ενότητας Μαλίων. Βασικοί στόχοι της έρευνα αποτέλεσαν:
- Η καταγραφή της μέσης δαπάνης ανά αγορά για κάθε επιλεγμένο κλάδο (για έτη 2012 & 2013)
- Η ποσοτική καταγραφή των πωληθέντων αγαθών (κύριων προϊόντων ανά κλάδο) με έτος αναφοράς το 2012 καθώς και η παραγωγική τους προέλευση (Κρήτης, υπόλοιπο χώρας, τρίτες χώρες)
- Η καταγραφή των προβλημάτων επιχειρησιακής λειτουργίας εν καιρώ κρίσης.
Τα κύρια ευρήματα που προέκυψαν συνοψίζονται στα ακόλουθα.
Α) Η μέση δαπάνη ανά αγορά για το έτος 2013 κυμάνθηκε ως ακολούθως:
- Για τον κλάδο λιανικού εμπορίου Ενδυμάτων (πλην καταστημάτων με γούνες) στα 25€ έως 30€ (κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα με το 2012).
- Για τον κλάδο λιανικού εμπορίου ειδών Αθλητικού Εξοπλισμού στα 38€ έως 48€, εμφανίζοντας σημαντική τάση πτώσης σε σχέση με το προηγούμενο έτος (45€ έως 55€).
- Για τον κλάδο λιανικού εμπορίου Υποδημάτων / Δερμάτινων Ειδών / Ειδών Ταξιδιού στα 20€ έως 27€, με πτωτική τάση συγκριτικά με το 2012 (28€ έως 32€).
- Για τον κλάδο λιανικού εμπορίου με Είδη Δώρων στα 10€ έως 12€, αυξημένο σε σχέση με το 2012 (8€ μέσο όρο).
- Για τον κλάδο λιανικού εμπορίου Καινούργιων ειδών / Αναμνηστικών / Ειδών Λαϊκής Τέχνης στα 20€ έως 23€, με αυξητική τάση συγκριτικά με την προηγούμενη τουριστική περίοδο (17€ έως 19€).
- Για τον κλάδο λιανικού εμπορίου Ρολογιών και Κοσμημάτων στα 25€ με 27€, εμφανίζοντας σημαντική πτωτική τάση σε σχέση με την περίοδο 2012 (33€ με 36€). Σημειώνεται ότι τα κοσμήματα αφορούν στην συντριπτική τους πλειοψηφία σε κόσμημα από ασήμι .
- Για καταστήματα εμπορίας Τοπικών Παραδοσιακών Προϊόντων Τέχνης στα 25€ έως 30€, μειωμένο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο (26€ έως 37€).
Η πλειονότητα των προϊόντων που διακινούνται στα καταστήματα λιανικού εμπορίου προέρχονται από τρίτες χώρες, με εξαίρεση τα αγροτοδιατροφικά των καταστημάτων με παραδοσιακά προϊόντα (λάδι, ελιές, μέλι, μείγματα μαγειρικής, βότανα, κρασιά κ.λ.π.), τα καλλυντικά (σαπούνια, αφρόλουτρα, κρέμες προσώπου & σώματος κ.λ.π.) και κάποια είδη δερμάτινων (σανδάλια), ικανό μέρος των οποίων συνδέονται με την Κρητική παραγωγή.
Σημαντική παρουσία εισαγόμενων προϊόντων κυρίως από χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας εντοπίζεται στα είδη ένδυσης, στα αναμνηστικά (κεραμικά, αγαλματίδια, μαγνητάκια) - πλην των κρητικών μαχαιριών για τα οποία ωστόσο καταγράφηκαν και εισαγωγής - καθώς και στα υφαντά/κεντητά, πολλά εκ των οποίων απεικονίζουν παραδοσιακές παραστάσεις (κρητικές & ελληνικές).
Άξιο αναφοράς, υπό το πρίσμα μιας πολιτικής σύνδεσης τουριστικής κατανάλωσης με την εγχώρια παραγωγή, αποτελεί το γεγονός ότι πλήθος αντίστοιχων προϊόντων παράγονται και στο Βιοτεχνικό Πάρκο Ανώπολης του Δήμου Χερσονήσου, καταλαμβάνοντας ωστόσο μειοψηφικό μερίδιο στην τουριστική αγορά.
Στοιχεία ως προς τις εκτιμώμενες ποσότητες που διακινήθηκαν από τα καταστήματα λιανικού εμπορίου των εξεταζόμενων κλάδων του Δήμου Χερσονήσου κατά την τουριστική περίοδο 2012 θα ανακοινωθούν σε μεταγενέστερο στάδιο της έρευνας.
Γ) Τα σημαντικότερα προβλήματα που καταγράφηκαν ως προς την επιχειρησιακή λειτουργία των καταστημάτων λιανικού εμπορίου αφορούν :
- Στην φορολογία, το ύψος της οποίας πλέον ψαλιδίζει σημαντικά τα περιθώρια κέρδους ακόμα και όταν ο τζίρος κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα (επισημάνθηκε από το 95% των επιχειρήσεων),
- στην έλλειψη ρευστότητας της αγοράς, ως παράγοντας συρρίκνωσης της δυνατότητας προμήθειας εμπορευμάτων μέσω πίστωσης (σημειώθηκε από το 92% των επιχειρήσεων),
- στον κορεσμό του κλάδου, λόγω ύπαρξης πολλών επιχειρήσεων στην περιοχή που παρέχουν το ίδιο προϊόν (84%),
- στην αποδυναμωμένη αγοραστική ικανότητα των τουριστών κυρίως λόγω της εδραίωσης του φαινομένου του all inclusive, των μεταβολών στην σύνθεση των εθνικοτήτων αλλά και της γενικότερης ευρωπαϊκής κρίσης (σημειώθηκε από το 76% των επιχειρήσεων).
- στο ύψος του ενοικίου (68%),
- στην μειωμένη κίνηση εντός του καταστήματος (για το 60% των επιχειρήσεων) συγκριτικά με παλαιότερες τουριστικές περιόδους (κυρίως πριν το 2005), φαινόμενο που αποδίδεται κυρίως στην εδραίωση του all inclusive καθώς και στην μειωμένη αγοραστική ικανότητα των τουριστών,
- στο κόστος των εμπορευμάτων (60%),
- στην συμπεριφορά των πελατών, με κύρια έκφρασή της την πρακτική παζαρέματος επί της τιμής των προϊόντων (57%), και
- στο βάρος των δανειακών υποχρεώσεων της επιχείρησης (46%)
Δ) Το 92,5% των επιχειρήσεων του δείγματος δήλωσε μέτρια έως πολύ επηρεασμένο από τη κρίση. Για την αντιμετώπιση της κρίσης :
- το 53% προέβη σε μείωση λειτουργικού κόστους,
- το 68% προέβη σε μείωση τιμών,
- το 50% σε αύξηση προσφορών,
- το 47% σε εμπλουτισμό εμπορεύματος (συχνά αφορά σε είδη φθηνότερης αξίας υπό την ανάγκη ρευστοποίησης εμπορεύματος),
- το 10% των επιχειρήσεων δεν προέβη σε καμία ενέργεια
Ε) Για την τουριστική περίοδο 2014 :
το 90% των επιχειρηματιών εκτίμησε ότι θα λειτουργήσει πάλι την επιχείρησή του κατά την τουριστική περίοδο 2014, ενώ το 10% εξετάζει το ενδεχόμενο παύσης της λειτουργίας.
το 66,7% των επιχειρηματιών δήλωσε ότι προβλέπεται συγκράτηση του εργατικού δυναμικού της επιχείρησης, το 2,6% αύξηση και το 2,6% μείωσή του, ενώ το 28,2% δεν γνωρίζει/δεν απάντησε.
το 5,1% δήλωσε ότι σχεδιάζει κάποια μορφής επένδυση (άνοιγμα νέου καταστήματος ή επέκταση του ήδη υπάρχοντος), το 12,8% προβλέπει ανακαίνιση του καταστήματος (ως επί τω πλείστων απλή συντήρηση), το 59% δεν θα πραγματοποιήσει καμία απολύτως αλλαγή, ενώ το 23,1% απάντησε ότι οποιαδήποτε κίνηση θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες.
Αναλυτικότερη αναφορά στην έρευνα Λιανικού Εμπορίου στον Δήμο Χερσονήσου αναρτάται στην ιστοσελίδα στου Δήμου στον σύνδεσμο σχετικά με τους Δορυφόρους Λογαριασμού Τουρισμού. στο τμήμα των στατιστικών στοιχείων :
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου