Τουρισμός 2010: Ανάκαμψη στον ορίζοντα…

Σταδιακή ανάκαμψη του τουρισμού αναμένουν, για το 2010, οι παράγοντες της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς, τηρουμένων των αναλογιών και αναλόγως των συνθηκών που θα επικρατούν διεθνώς. Μελετήσαμε τις εκτιμήσεις των UNWTO, WTTC και IPK…

… και σας παραθέτουμε μία πρώτη σύνθεσή τους. Οι εκτιμήσεις αυτές γίνονται δεδομένων των συνθηκών στην παγκόσμια οικονομία και των επιπτώσεων της χρηματοπιστωτικής κρίσης στις αγορές των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών, οι οποίες εξακολουθούν να κυριαρχούν στον κλάδο, παρά τη δυναμική είσοδο των αναδυόμενων οικονομιών.
Συνολικά η άμεση και έμμεση συμβολή του τουρισμού στο παγκόσμιο ΑΕΠ αναμένεται να ενισχυθεί μόλις κατά 0,5% το 2010, ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης εκτιμάται ότι θα επιταχυνθούν από το β΄ εξάμηνο, φέτος, για να διαμορφωθούν το 2011, στο 3,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Γεγονός είναι πάντως πως οι προκλήσεις για τη ταξιδιωτική και τουριστική αγορά παραμένουν και το 2010.

Οι επιβάτες θα πρέπει να περιμένουν αυξήσεις στο σύνολο των υπηρεσιών, αν και με τη χρήση της τεχνολογίας θα μπορούν να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τις ταξιδιωτικές επιλογές τους, εξέλιξη που αυτομάτως θέτει στις επιχειρήσεις νέες προδιαγραφές για τον τρόπο που θα πρέπει να προωθούν τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους. Το ευτυχές με το 2010 είναι ότι πρόκειται για μία χρονιά με σημαντικά γεγονότα που αναμένεται να τονώσουν το τουριστικό ενδιαφέρον:
Από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Βανκούβερ, που πραγματοποιήθηκαν πριν μερικές εβδομάδες, έως το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στη Ν. Αφρική τον Ιούνιο και την διεθνή έκθεση World Expo στη Σαγκάη από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο, όποιοι θελήσουν να ταξιδέψουν θα έχουν ευρεία επιλογή προορισμών και εκδηλώσεων.

Κοινός παράγοντας για τις αγορές και αποτέλεσμα της ύφεσης είναι, επίσης, ο ανταγωνισμός. Ειδικότερα στις χώρες που τα νούμερα σημείωσαν σημαντική πτώση, πολλοί tour operators κατέφυγαν στη μείωση των τιμών και στις προσφορές προκειμένου να περιορίσουν τις απώλειες, αποκτώντας, ωστόσο, σαφές μειονέκτημα στην επίτευξη μεγαλύτερων κερδών για το 2010. Είναι δε ευνόητο, ότι αυτές οι χαμηλότερες τιμές και οι προσφορές προέκυψαν από πιέσεις που ασκήθηκαν στα ξενοδοχεία και στις άλλες τουριστικές επιχειρήσεις.
Το WTTC

Παρά τις δυσκολίες, πάντως, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (WTTC) εκτιμά ότι συνολικά η τουριστική βιομηχανία θα εμφανίσει ρυθμούς ανάπτυξης 4,4%, ετησίως, τη δεκαετία 2010-2020, στηρίζοντας πάνω από 300 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έως το 2020, ποσοστό 9,2% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού, συμβάλλοντας άμεσα ή έμμεσα με ποσοστό 9,7% επί του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Μακροπρόθεσμα “πρωταγωνιστικό” ρόλο στην τουριστική ανάπτυξη θα διαδραματίσουν οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, με την Κίνα, μόνον, να τροφοδοτεί τους προορισμούς ανά την κόσμο με περισσότερους από 95 εκατομμύρια τουρίστες έως το 2020.

Για το 2009, το WTTC ανακοίνωσε στοιχεία, που επιβεβαίωσαν τις αρχικές ανησυχίες για σοβαρές απώλειες στον κλάδο εξαιτίας της διεθνούς οικονομικής ύφεσης. Με το παγκόσμιο ΑΕΠ να συρρικνώνεται κατά 2,1%, πέρσι, και το φόβο για την πανδημία της γρίπης H1N1 να περιορίζει σημαντικά τα ταξίδια, η μείωση της συμβολής του τουρισμού κατά 4,8% στο ΑΕΠ και η απώλεια σχεδόν 5 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας, θεωρήθηκαν αναμενόμενες.

Όλες οι περιοχές παρουσίασαν σημαντικές μειώσεις στις τουριστικές αφίξεις, ενώ οι επενδύσεις στον τουρισμό υποχώρησαν, πέρσι, περισσότερο από 12%. Αν και ο τουρισμός βρέθηκε το 2009 σε “ελεύθερη πτώση” ο αριθμός των ανθρώπων που απασχολήθηκε στον κλάδο, ακόμα και αυτή τη δύσκολη χρονιά, ήταν υψηλός και έφθασε τα 235 εκατομμύρια, ή 8,2% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού.

Η IPK και το World Travel Monitor

Πτώση της παγκόσμιας τουριστικής ζήτησης, το 2009, κατέγραψε και το IPK, στην ετήσια έρευνά της World Travel Monitor για τις τάσεις και τις εξελίξεις στη διεθνή και ευρωπαϊκή αγορά. Σύμφωνα με το IPK η διεθνής ζήτηση υποχώρησε κατά 4%, πέρσι, η πρώτη αρνητική ανάπτυξη που παρατηρείται από το 1989, όταν ξεκίνησε και η έρευνα. Η αγορά της Ευρώπης παρουσίασε τη μεγαλύτερη μείωση της τάξης του 6% με αποτέλεσμα οι προβλέψεις να μιλούν για ένα ισχνό 2010 για την γηραιά ήπειρο.

Αναλυτικότερα στην έρευνα διαπιστώνεται πως οι ευρωπαίοι πραγματοποίησαν συνολικά 395 εκατομμύρια ταξίδια, ή 6% λιγότερα συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, αριθμός που αντιστοιχεί σε 3,5 δισεκατομμύρια διανυκτερεύσεις, ή πτώση 12% σε ετήσια βάση. Κατά 13% υποχώρησαν και οι τουριστικές δαπάνες φθάνοντας το 2009 τα 331 δισ. ευρώ. Από τις ευρωπαϊκές αγορές που δέχθηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα ήταν η βρετανική, καθώς ταξίδεψαν 8 εκατομμύρια λιγότεροι Βρετανοί, ενώ πτωτικές τάσεις εμφάνισαν και οι αγορές της Γερμανίας, με 3 εκατ. λιγότερους ταξιδιώτες, και της Ρωσίας με 2,6 εκατ. λιγότερους ταξιδιώτες.

Ειδικότερα οι Γερμανοί πραγματοποίησαν 301 εκατ. ταξίδια, πέρσι, εκ των οποίων τα 228 εκατ. ήταν στο εσωτερικό της χώρας (+1%) και τα 73 εκατ. στο εξωτερικό. Τα επαγγελματικά ταξίδια σημείωσαν πτώση της τάξης του 4%, ενώ τα ταξίδια αναψυχής παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2008. Περισσότερο από τα 2/3 των ταξιδιών στο εξωτερικό που έκαναν οι Γερμανοί, πέρσι, ή το 68%, αφορούσαν επτά προορισμούς, όλοι στην Ευρώπη. Η Ισπανία και η Αυστρία συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο μερίδιο (16%), ενώ ακολούθησε η Ιταλία (14%) και η Τουρκία (8%). Την πέμπτη θέση κατέλαβαν η Γαλλία και η Ολλανδία με μερίδιο 5% έκαστη, ενώ στη έκτη βρέθηκε η Ελλάδα με ποσοστό 4%.